Growth Hormone
آزمایش (GH) Growth Hormone
رنج نرمال آزمایش (GH) Growth Hormone
مردان : 5 mcg/L > یا 5 ng/ml >
زنان : 10 mcg/L > یا 10 ng/ml
کودکان:
-
نوزادان : ng/ml 5_23
-
1 هفته : ng/ml 2_27
-
12_1 ماهگی : ng/ml 2_10
-
دختران بالای یکسال : ng/ml 0_10
-
پسران بالای یکسال : ng/ml 0_6
کاربرد آزمایش (GH) Growth Hormone
این آزمون به منظور تشخیص کمبود GH در نوجوانان کوتاه قامت ، تاخیر بلوغ جنسی یا سایر نقایص رشد انجام می شود. همچنین برای تایید تشخیص زیادی مقدارGH در بیماران ژیگانتیک یا آکرومگالی نیز به کار می رود. GH برای شناسایی و پیگیری مبتلایان به نئوپلاسم ترشح کننده هورمون رشد نابجا نیز استفاده می شود. نکته ی دیگر آنکه این آزمون اغلب به عنوان روشی غربالگری برای موارد کاهش فعالیت غده هیپوفیز نیز مورد استفاده قرار می گیرد.
شرح آزمایش (GH) Growth Hormone
GH یا سوماتوتروپین توسط سلول های اسیدوفیل غده هیپوفیز قدامی ترشح می شود و نقشی محوری در تنظیم رشد ، از زمان تولد تا پایان بلوغ ، ایفا می نماید. ترشح GH تحت مکانیزم پس نوردی دقیقی است. هیپوتالاموس هورمون آزاد کننده ی هورمون رشد ترشح می کند که محرک آزاد سازی GH از هیپوفیز است. GH اثر خود را بر بافت های گوناگون از طریق گروهی از پپتید ها به نام سوماتومدین ها اعمال می نماید. متداول ترین سوماتومدینی که آزمایش می شود ، سوماتومدین C ( IGF-1 ) است که توسط کبد تولید می شود و تاثیر اصلی روی آن روی غضروف است. مقادیر بالای سوماتومدین ها محرک تولید سوماتواستاتین از هیپوتالاموس است. سوماتواستایتن ، ادامه ترشح GH از هیپوفیز را مهار می کند . GH طی خواب ، ورزش و مصرف پروتئین و نیز در پاسخ به هیپوگلیسمی ترشح می شود.
در صورت فقدان کامل GH ، رشد طولی به اندازه ی نصف تا یک سوم سرعت طبیعی می شود. به علاوه GH نقش تنظیم آنابولیسم بدن از طریق افزایش ساخت پروتئین ، افزایش تجزیه ی اسیدهای چرب در بافت چربی و بالابردن سطح گلوکز خون را در سرتاسر عمر بر عهده دارد.
چنانچه ترشح GH در کودکی کافی نباشد ، رشد محدود می شود و کوتولگی پدید می آید. علاوه بر آن کاهش سطح GH می تواند موجب تاخیر در بلوغ جنسی در نوجوانان شود. بر عکس ، افزایش پیش از اندازه GH در دوران کودکی موجب ژیگانتیسم می شود. به طوری که قد فرد به حدود 8_ 7 پا می رسد. ترشح زیاد GH در دوران کودکی ( پس از بسته شدن صفحه ی انتهایی استخوان های دراز ) منجر به آکرومگالی می گردد که مشخصه ی آن افزایش ضخامت و پهنای استخوان است ، بی آنکه طول قامت فرد زیاد شود.
GH به منظور تایید کم کاری یا پرکاری هیپوفیز انجام می شود. سنجش GH متداول ترین آزمایش برای تشخیص کمبود یا زیادی GH است. به علت دوره یی بودن ترشح GH ، سنجش تصادفی GH شاخص مناسبی برای کمبود آن نمی باشد. مقادیر طبیعی GH تا حد زیادی با سطح آن در حالت کمبود هورمون همپوشانی دارد. سطح پایین GH ممکن است نشانه ی کمبود باشد ، یا برای فرد خاصی در زمان به خصوصی از روز طبیعی در نظر گرفته شود. برای حذف تغییرات وابسته به زمان در آزمون GH ، نمونه را باید 90 _ 60 دقیقه پس از خواب عمیق گرفت. سطح آن طی خواب افزایش پیدا می کند. همچنین می توان با انجام ورزش شدید به مدت 30 دقیقه ، تولید GH را تحریک نمود. سطح GH که در پایان مدت ورزش اندازه گیری می شود باید در حد ماکزیمم باشد. این دو روش برای کمبود GH به کار می روند. از آن جایی که ترشح GH دوره ای است ، اندازه گیری تصادفی GH برای پیش بینی کمبود آن در نوجوانان غیر قابل اعتماد است. بدین جهت در موارد کوتاه قدی ، سنجش IGF1 آزاد و IGFPB3 برتری دارد.
به منظور حذف متغیر های معمول در ترشح GH ، آزمون غربالگری برای فاکتور رشد شبه انسولینی ( IGF1 ) یا سوماتومدین C را انجام می دهند ؛ زیرا انعکاس دقیق تری از میانگین غلظت پلاسمایی GH است. اگر IGF1 طبیعی باشد ، بیمار به هیچ وجه اکرومگالی ندارد. IGF1 برای بررسی ابتلا به کمبود GH مفید نمی باشد ، زیرا سطح آن تحت تاثیر وضعیت تغذیه یی ، عملکرد کبد ، تیروئیدئسن قرار می گیرد. این پروتئین ها تحت تاثیر غذای مصرفی یا زمان روز قرار نمی گیرند ، زیرا در گردش خون به پروتئین هایی با طول عمر زیاد و با دوام متصل می شوند.
آزمایش تحریک GH را می توان جهت ارزیابی توانایی بدن در تولید GH در موارد مشکوک به کمبود GH انجام داد. آزمایش سرکوب هورمون رشد برای تشخیص ژیگانتیسم در کودکان یا آکرومگالی در بزرگسالان استفاده می شود. اگر به توان GH را به حدی کمتر از 2 ng/Ml سرکوب نمود ، هیچ کدام از این دو بیماری وجود ندارد. رایج ترین آزمایش سرکوب آن ، آزمون تحمل گلوکز خوراکی است. به دنبال افزلیش گلوکز ، GH به طور طبیعی سرکوب می گردد. در مبتلایان به آکرومگالی ، GH کاهشی نشان نمی دهد یا کاهش آن اندک است.
عوامل تداخل کننده آزمایش (GH) Growth Hormone
-
اندازه گیری های تصادفی GH شاخص مناسبی برای برای کمبود GH نمی باشد ، زیرا ترشح این هورمون دوره یی است.
-
ترشح GH در اثر استرس ، ورزش ، رژیم غذایی و قند خون پایین ، افزایش می یابد.
داروهای افزاینده آزمایش (GH) Growth Hormone
آمفتامین ها ، آرژنین ، دوپامین ، استروژن ها ، گلوکاگون ، هیستامین، انسولین ، لوودوپا ، متیل دوپا ، اسیدنیکوتینیک.
داروهای کاهنده آزمایش (GH) Growth Hormone
کورتیکواستروئیدها ، فنوتیازین ها
روش کار و مراقبت از بیمار
لوله ی سر قرمز خون وریدی گرفته شود
بیمار نباید تحت استرس یا تنش روحی یا جسمی باشد پون باعث افزایش سطح GH می شود.
افزایش سطح (GH) Growth Hormone
-
ژیگانتیسم
-
آکرومگالی : این دو سندرم در اثر ترشح زیاد GH به وجود می آیند.
-
بی اشتهایی عصبی : گرسنگی محرک ترشح GH است.
-
استرس
-
اعمال جراحی وسیع
-
روزه داری
-
خواب عمیق
-
ورزش : حالات فوق ترشح GH را تحریک می نمایند.
-
هیپوگلیسمی : هیپوگلیسمی محرک ترشح GH است.
کاهش سطح (GH) Growth Hormone
-
کمبود GH
-
نارسایی هیپوفیز : GH در هیپوفیز تولید می شود. بیماری ، تومور ، اسکمی یا ترومای هیپوفیز یا هیپوتالاموس موجب کمبود GH می شود.
-
کوتولگی : ناشی از کمبود GH در کودکان است.
-
هیپر گلیسمی : افزایش گلوکز ترشح GH را مهار می کند.
-
نارسایی رشد : ناشی از کمبود GH در نوزادان است.
-
تاخیر بلوغ جنسی : ناشی از کمبود GH در نوجوانان است.
سایر آزمایش های مربوط
تحریک هورمون رشد ( GH )
سوماتومیدن C
✅ با ما در مسیر سلامتی گام بردارید ✅